­
­

Sergüzeşt (Kültür Sanat Mevsimi 12)

Ekim 31, 2017

Kitap okumayı çok sevsem de iyi bir okuyucu olduğumu söyleyemeyeceğim. Kitabın türüydü, akımıydı gibi konulara hiç dikkatimi vermiyorum. Sanırım en son otuz yıl önce edebiyat dersinde görmüşümdür bunları :)

o   Bir akımı temsil eden bir kitap oku ve hem akım hem de kitap üzerine düşüncelerini yazıya dök.

Maddesinde sanat akımları neydi ki diyerek şöyle bir göz gezdirmek zorunda kaldım. Sonra Güz Okuma Şenliği'nde okuyacağım kitaplar içinden bir kitap seçerek bir taşla iki kuş vurmaya çalıştım.

Benim kitabım Realizm (Gerçekçilik) akımına giriyormuş. Her ne kadar adı üstünde olup ne olduğu anlaşılsa da kısa bir bilgi vereyim hakkında.

19. Yüzyılda bilimsel çalışmalar çoğalıp , bu alanda büyük ilerlemeler sağlamış.   Auguste Comte'un ortaya attığı Pozitivizm felsefesi de bu dönemde, insanın sadece gördüğüne inanması şeklinde özetlenebilecek bir görüşü savunmuş. Bu görüşün edebiyattaki iz düşümü de Realizm olmuş. Bu akımda insanın duygularının onu aldatacağı savunulmuş, görülenin olduğu gibi verilmesinin gerekliliği üzerinde durulmuş.

Realizm'de konu gerçek hayattır. Olağanüstü görülen istisnai olaylara yer verilmez. Okura yaşanmış bir olay ya da yaşanabileceğinden şüphe edilmeyecek bir olay sunulur.

Realizm'de anlatılan kişi, tam anlamıyla insandır. Çevresiyle davranışlarıyla, tutkularıyla en ince ayrıntısına kadar tanıtılan bir insan görülür eserde. Elbette bu insan çevresinin bir ürünü olan, çevresindeki şartlara göre karakter kazanmış biridir.

Bu noktaya geldiğimde hangi akıma daha yakın olduğumu düşündüm. Dediğim gibi pek irdelediğim bir şey değil bu. Sanırım realizme yakınım. Çok aşırı simgeler içeren ağdalı ve bulmacamsı cümlelerden daha çok seviyorum.

Şu anda aklıma gelen fikirle, aslında en sevdiğim fantastik edebiyatın da gerçekçi olduğunu düşünüyorum desem çok mu uçmuş olurum. Hahah cidden anlamıyorum hiç bu işlerden ama gerçeküstü bir dünya olsa da yaşanan olaylar o dünyanın şartlarında yaşanabilir olması gerçekçi anlamına gelmez mi?

Neyse biz kitabıma gelelim. Samipaşazade Sezai'nin (1963 basımı kitabın üzerinde Samipaşazade Sezayi diye yazıyor :) Sergüzeşt kitabı bu akıma uymakla kalmıyor, Türk Edebiyatı'nda bu akımda yazılan ilk esermiş aynı zamanda.

Sergüzeşt "Macera" demekmiş. Osmanlı dönemini esir kızların üzerinden görmekteyiz. Daha doğrusu esir kızımız Dilber'in başından geçenleri okuyoruz.

Kitabın önsözü beni kitaptan çok düşündürdü aslında.



Kitap bir roman olarak belki harika değil ama bir ilk olarak edebiyatımızda yerini almış.

Amerikalılara İngilizlere falan bakıp esir kullanmak boyunduruk altına almak nasıl yapılır ki diye düşünürken, muhteşem (!) osmanlı tarihimizdeki bu ayıbı göstermesi açısından ayrıca beğendim.

Son olarak eğlenceli bir videoyla Sergüzeşt'in anlamını pekiştirelim :)




(Kültür Sanat Mevsimi nedir? )

←Sonraki Yayın

Sevgili Zülâl'de gördüm (Film Gündemi),  Şule Uzundere ve Gül Özdemir film maratonu düzenlemişler. Kitap ve kültür sanat maratonları beni kesmemiş gibi bir anda gözlerin parladı, buna da katıliim dedim. Vallahi nirvanaya ulaşacağım bu gidişle, beni blog alemi kışkırtıyor anacım :) IMDB top 250 listesine şöyle bir göz attığımda işimin azıcık zor olduğunu fark ettim, e seyretmişim ben bunların çoğunu. Bakalım neler bulacağım kendime. 1. Kategori (10 puan): Anime ya da animasyon türünde bir film. Bunu oğluşlara sorup karar vereceğim. 2. Kategori (10 puan): Siyah beyaz filmlerden bir film 3. Kategori (10 puan): Sessiz filmlerden bir film 4. Kategori (10 puan): 120 dakikadan uzun bir film. 5. Kategori (10 puan): Bir seriye ait bir film. (Seriye ait bütün filmlerin IMDb listesinde olmasına gerek yok, izleyeceğiniz film olsun yeter.) Hepsini izlemişim serilerin, sonra tekrar bakarım. 6. Kategori (10 puan): Listede yer alan filmlerin çoğu ABD yapımı, bazı ülkelerin ise bir iki tane de olsa filmi var listede. Ben o ülkelerden 5 tanesini seçtim siz ise sadece bir ülkeyi seçip listede bulunan filmini izleyecekseniz.  Arjantin, Danimarka, İran, Meksika, Brezilya (Listeye bu linkten ulaşabilirsiniz not düşeyim ülkeye tıkladığınızda kırmızı yazılı olan filmler şu an listede olan filmler, diğerleri geçerli değil.) Son zamanlarda festivallerde İran filmlerini beğenir oldum. Kaçırdıklarımdan birini seçtim. 7. Kategori  (10 puan): Çok sevdiğiniz ve tekrar izlerim dediğiniz bir film. 8. Kategori  (10 puan): Kitabı olan bir film. Not: Kitabı okuma şartınız yok. 9. Kategori (Her film 10 puan 2 film izlenirse toplamda 30 puan): Listede en çok filmi olan yönetmenlerden 5 tanesini sizler için seçtim, siz de içinden birini seçip iki filmini izliyorsunuz.  Alfred Hitchcock-Quentin Tarantino- Ingmar Bergman-Christopher Nolan-Steven Spielberg Ingmar Bergman'ı seçtim. 10. Kategori (Her film 10 puan 4 film izlenirse toplamda 60 puan): 8 farklı türden 4’ünü seçip o türde bir film izlenecek.  Bilim-kurgu, gerilim, dram, biyografi, romantik, aksiyon(polisiye), fantastik, komedi  Romantik Komedi Dram Polisiye 11. Kategori (Her film 10 puan 2 film izlenirse toplamda 30 puan):  a) Puanlamaya göre ilk 25'e giren bir film. b) Puanlamaya göre son 25'ten bir film. 12. Kategori (Her film 10 puan 4 film izlenirse  toplamda 70 puan): a) 1940-1950 tarihlerinde çekilmiş bir film. b) 1950-1970 tarihlerinde çekilmiş bir film. c) 1970-2000 tarihlerinde çekilmiş bir film. d) 2000-2017 tarihlerinde çekilmiş bir film. 13. Kategori (Her film 5 puan 10 film izlenirse toplamda 60 puan): Canınızın istediği 10 film.  *

Önceki Yayın →

Kapıyı Çekip Çıksam...

Benzer yazılarım

12 Yorum

  1. Anlamını bilmiyordum valla :) Romanı duydum ama okumak mümkün olmadı :(

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Minicik bir roman Yurdagül, zamanda yolculuk yapıp geliyor insan.

      Sil
  2. Osmanlı'da bal gibi kölelik vardı, hem de enaz Amerika'da pamuk, mısır tarlalarında kırbaçlanan köleler kadar kötüydü durumları. Bir kere Harem'e getirilecekleri için daha Afrika'dayken gemiye bindirilmeden hayaları en ilkel yöntemlerle ve anestezisiz kesiliyordu, buruluyordu vs. bu işlem sırasında yarısı ölüyormuş. Onların ahı yetmiştir Osmanlı'nın yıkılmasına. :(

    Emeğine sağlık Handan'cım.
    :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yetmiştir Müjdecim. Yazık ki ne yazık, insan okurken kanı donuyor.

      Sil
  3. O maddedeki o akımları daha okurken abowwwww demiştim ben ve hala oooo kısmında takılıyım. Biterse ooolamalarım belki bir ihtimal bu maddeye el atabilirim, ama el atmayabilirim de tabiki... Nasıl olsa tüm maddeleri gerçekleştiremeyeceğim :)))

    Bu kitabı duymuştum ama nereden duyduğumu hatırlamıyorum :/ Hatta bir arkadaşımın kütüphanesinde denk gelip incelemiştim de ama dil bana göre değil maalesef, bir kaç sayfadan sonra hemen yerine koymuştum.
    Bir kez daha ceketimi ilikledim hocam senin önünde ♥

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben de ödev yapıyor havasında başladım maddeye ama sonra baktım hoşuma gitmiş.

      Kitap başta zor geldi ama sonradan rahat okudum, sözlük ihtiyacım olmadı :)

      Sil
  4. Yanıtlar
    1. Benim de sanırım öyle ama daha diğer akımlardaki kitaplara bakıp son kararımı vermem lâzım Sezer :)

      Sil
  5. Sergüzeşt'i okumuştum ben de :)) Realizmi yine seviyorum da, naturalizm'e pek ısınamadım ben de :))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hala akımlar konusunda cahilim. Hangisini en çok sevdiğime karar verme çalışması yapmaya karar verdim Kâğıt Salıncak :)

      Sil
  6. video süperdi nerden bulursun böyle şeyleri :-))))))))))))))

    Sevgilerrrr

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. :) Sergüzeşt ararken gördüm, bayıldım Kadriye :)

      Sil